TEMİNAT SENEDİ
Teminat Senedi Nedir?
Taraflar arasında akdedilmiş bir sözleşmede, yüklenicinin taahhüt ettiği malın veya hizmetin vb. edimlerin eksiksiz bir biçimde yapılacağı; edimlerin hiç veya eksik yerine getirilmesi halinde yüklenicinin belirlenmiş bir alacak tutarı ile sorumlu tutulmasını sağlayan senet türüne teminat senedi denilmektedir.
Teminat Senedinin Üzerinde İbare Yazması Gerekli midir?
Bir bononun teminat olarak verildiğinin kabulü için, o bono üzerinde teminat ibaresinin bulunması zorunluluğu yoktur. Söz konusu bono üzerindeki teminat ibaresi, neyin teminatı olduğunun açıkça gösterilmesi halinde geçerli olacaktır. Aksine, bir bononun üzerinde yalnızca “Teminat Senedi” yazılmış olması, o senedin teminat senedi olduğunu göstermez. Teminat senedi şartları taşımayan senet, borç ikrarı içeren bir kambiyo senedi olmaya devam edecektir.
Senedin Üzerinde “Teminat Senedi” Yazmıyorsa O Senedin Teminat Senedi Olduğunu Nasıl İspat Edilir?
Kambiyo senedinin üzerinde açık bir ibarenin bulunmadığı durumlarda, o senedin teminat senedi olduğunu gösterir ve taraflarca imzalanmış yazılı bir belgenin olması gerekmektedir. Yazılı belgede bononun teminat senedi olarak verildiğine ilişkin bir ibare, senedin vadesi, keşide tarihi ve tutar bilgilerinin bulunması gerekmektedir.
Yukarıdaki kısa açıklamalar aydınlatma amacı taşımakta olup, somut hukuki durumlara çözüm teşkil etmemektedir. Karşılaşacağınız hukuki sorunlar için bir avukata danışmanızı tavsiye ederiz.
Kılıç Hukuk Bürosu
Örnek Yargıtay kararı aşağıdadır.
T.C.
YARGITAY
12. HUKUK DAIRESI
ESAS NO: 2016/18980
KARAR NO: 2017/10974
KARAR TARIHI: 19.9.2017
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkikinin borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden Daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
Alacaklı tarafından borçlu aleyhine bonoya dayalı olarak genel haciz yoluyla yapılan ilamsız takipte örnek 7 ödeme emrinin tebliği üzerine borçlunun teminat amacıyla verilen senedin takibe konulduğundan bahisle borca itirazı üzerine takibin durdurulmasına karar verildiği, alacaklının itirazın kaldırılması istemi ile icra mahkemesine başvurduğu, mahkemece, takibe dayanak senedin taraflar arasındaki sözleşmede bahsi geçen senet olduğuna dair ayırt edici özelliklerinin belirtilmediği ve teminat senedi iddiasının yazılı delille ispat edilemediği gerekçesiyle itirazın kaldırılmasına hükmedildiği anlaşılmaktadır.
Bir bononun teminat olarak verildiğinin kabulü için, o bono üzerinde teminat ibaresinin bulunması zorunluluğu yoktur. Kaldı ki, bono üzerindeki teminat ibaresi neyin teminatı olduğunun ayrıca açıklanmadığı sürece bononun başlı başına teminat bonosu olduğunu göstermez. Diğer yandan teminat iddiasının kabulü için bu hususun taraflarca ayrı bir sözleşmede belirtilmesi de zorunlu değildir.
Ayrıca takip dayanağı senedin teminat senedi olduğu iddiasının, hangi ilişkinin teminatı olduğu senet üzerine yazılmak suretiyle ya da yazılı bir belge ile ispatlanması gerekir. (HGK’nın 14.03.2001 tarih ve 2001/12-233 E., 2001/257 K. sayılı ve yine HGK’nın 20.06.2001 T. ve 2001/12-496 sayılı kararları).
Somut olayda, takip konusu bononun tarafları ile borçlunun dayandığı bila tarihli sözleşmenin taraflarının aynı olduğu, ayrıca sözleşmede bahsi geçen ve taraflar arasındaki satım ilişkisi nedeniyle Borçlu …’den 41.000,00 TL teminat karşılığında alınan 15.11.2014 düzenleme tarihli senedin, takibe konu senedin düzenleme tarihi ve bedeliyle aynı olduğu görülmekle, senedin aradaki sözleşmeye binaen teminat amacıyla verildiği anlaşılmış olup, alacağın varlığı, miktarı ve tahsilinin gerekip gerekmediği yargılamayı zorunlu kılmaktadır.
O halde mahkemece, alacağın tahsili yargılamayı gerektirdiğinden itirazın kaldırılması isteminin reddi yerine yazılı şekilde kabulü yönünde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ : Borçlunun temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK’nın 366 ve HUMK’un 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 19.09.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.