KÖYDEN MAHALLE OLAN YERLERDE EMLAK VERGİSİ İADESİ VE İPTALİ
Emlak Vergisi Nedir ve Nasıl Hesaplanır?
Ev, işyeri, arsa, tarla vb. taşınmaz gayrimenkuller için alınan vergiye emlak vergisi denilmektedir. Güncel emlak vergisi hesaplanırken; gayrimenkulün bir önceki yıl rayiç değeri üzerine yeniden değerleme oranının yarısı uygulanmaktadır. Söz konusu hesaplamalarda gayrimenkulün büyükşehir sınırları içerisinde kalıp kalmadığı hesaplamada kullanılan verileri değiştirmektedir.
Taşınmaz Kültür Varlıkları Katkı Payı Nedir ve Nasıl Hesaplanır?
Belediyelerin ve il özel idarelerinin görev alanlarında kalan taşınmaz kültür varlıklarının korunması ve değerlendirilmesi amacıyla alınan paya taşınmaz kültür varlıkları katkı payı denilmektedir. Katkı payı, kişiye tahakkuk eden emlak vergisinin %10’u belirlenmektedir.
Köyden Mahalle Olan Birimler Ne Demektir?
06/12/2012 tarihinde yürürlüğe giren 6360 S. Kanun ile otuz büyükşehirde köyler mahalleye dönüşmüştür. Bunun sonucu olarak köyler tüzel kişiliğini kaybetmiş ve şehir yönetimlerine dahil olmuşlardır.
Günümüzde şehir merkezlerine çok yakın olup ciddi binalaşma olan yerler bulunmaktadır. Bunlara örnek olarak İstanbul’da Kilyos, Uskumruköy, Demirciköy, Zekeriyaköy ve Ankara’da Ümitköy, Alacaatlı, Beytepe gibi yerlerden köyden mahalleye dönüşen birimlerdir.
Emlak Vergi Muafiyetinin Gerekçesi Nedir ve Hangi Yılları Kapsar?
06/12/2012 tarihinde yürürlüğe giren 6360 S.K. Kapsamında Geçici Madde 1/(15) hükmünde: “Bu Kanuna göre tüzel kişiliği kaldırılan köylerde, bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 29/7/1970 tarihli ve 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununa göre alınması gereken emlak vergisi ile 26/5/1981 tarihli ve 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu uyarınca alınması gereken vergi, harç ve katılım payları beş yıl süre ile alınmaz.” denilmiştir.
28/11/2017 tarihli ve 7061 S. Kanunun 105 inci maddesiyle bu fıkrada yer alan beş yıl, altı yıl olarak değiştirilmiştir.
Daha sonra ise 27/12/2018 tarihli ve 7159 S. Kanunun 6 ncı maddesiyle bu fıkrada yer alan yer alan “altı yıl süreyle” ibareleri “31/12/2022 tarihine kadar (bu tarih dâhil)” şeklinde, “31/12/2020” ibaresi “31/12/2022 (bu tarih dâhil)” şeklinde şeklinde değiştirilmiştir.
Ancak söz konusu muafiyet, 7189 S.K. Kapsamında 19/07/2019 tarihi itibari ile kaldırılmıştır. Dolayısıyla köyden mahalleye dönüşen yerlerde gayrimenkulü olan kişiler, 06/12/2012 ila 19/07/2019 tarihleri arasında emlak vergisi muafiyetinden yararlanabileceklerdir.
Emlak vergilerinin tahakkuk dönemleri, yılda iki defa olmak üzere ocak ve mayıs ayıdır. Söz konusu muafiyetin kaldırılma tarihi olan 19/07/2019 tarihi, vergilerin tahakkuk ettirildiği ocak ve mayıs dönemden sonradır. Bu sebeple 2019 yılı için müvekkile emlak vergisi tahakkuk ettirilemeyecek; ancak muafiyetin kaldırılma tarihinden sonra tahakkuk edecek dönemler için emlak vergisi geçerli olacaktır. İşbu sebeple müvekkile emlak vergisi tahakkuku 2020 ocak ayından itibaren geçerli olabilecektir. Bu sebeple vergi dönemleri dikkate alındığında; köyden mahalleye dönüşen yerlerde gayrimenkulü olan kişiler için 2013 ila 2019 yılları dahil olmak üzere emlak vergi muafiyetinden yararlanılabilecek yıllar kapsamında olacaktır.
Muafiyete Giren Yıllar İçerisinde Emlak Vergisi Ödendiyse Yapılması Gereken Nedir?
Köyden mahalleye dönüşen yerlerde gayrimenkulü olan kişiler, 2013 ila 2019 yılları döneminde Kanuna aykırı olarak emlak vergisi tahakkuk ettirilmiş ve bu vergiler ödenmişse geri talep edebilmek mümkündür. Kanuna aykırı yapılan tahsilde öncelikle ilgiliyi belediyeye müracaat edilmelidir. İlgili belediyenin düzeltme yapmaması veya 60 gün içerisinde cevap vermemesi halinde hukuka aykırı vergi bedellerinin tazmini için belediye aleyhine dava açılmalıdır.
Tahakkuk Ettirilen Emlak Vergisi Henüz Ödenmediyse Ne Yapılması Gerekir?
Köyden mahalleye dönüşen yerlerde gayrimenkulü olan kişiler, 2013 ila 2019 yılları döneminde Kanuna aykırı olarak emlak vergisi tahakkuk ettirilmiş ve bu vergiler ödenmemişse bu vergilerin iptali mümkündür. Kanuna aykırı tahakkuk ettirilen vergilerin iptali için öncelikle ilgiliyi belediyeye müracaat edilmelidir. İlgili belediyenin düzeltme yapmaması veya 60 gün içerisinde cevap vermemesi halinde hukuka aykırı vergi bedellerinin iptali için belediye aleyhine dava açılmalıdır.
Muafiyet Dönemine Denk Gelen Taşınmaz Kültür Varlıkları Katkı Payı İptal Edilebilir mi?
Muafiyet dönemine denk gelen emlak vergi borcu ile mütemmim cüzü olan taşınmaz kültür varlıkları payı borcu bulunmaktadır. Söz konusu katkı payı, Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunmasına Ait Katkı Payına Dair Yönetmeliğin 1.Maddesi kapsamında emlak vergi bedelinin % 10’u olarak belirlenmiştir. Dolayısıyla emlak vergisi alınamayacak; emlak vergi borcu bulunmayacak dönemde taşınmaz kültür varlıkları katkı payı alınabilmesi de mümkün olmayacaktır.
Görevli ve Yetkili Mahkeme Hangisidir?
Vergi uyuşmazlıkları ile ilgili davalarda görevli mahkeme vergi mahkemeleridir. Yetkili mahkeme ise vergi işlemini yapan belediyenin yargı çevresi kapsamında kalan yer mahkemesi olacaktır.
Zamanaşımı/Hak Düşürücü Süre Var Mıdır?
Söz konusu davaların açılması için öncelikle belediyeye başvuru ön şarttır. İlgili belediyenin düzeltme yapmaması veya 60 gün içerisinde cevap vermemesi halinde hukuka aykırı işlemler için dava açılma süresi 30 gündür.
Yukarıdaki kısa açıklamalar aydınlatma amacı taşımakta olup, somut hukuki durumlara çözüm teşkil etmemektedir. Karşılaşacağınız hukuki sorunlar için bir avukata danışmanızı tavsiye ederiz.
Kılıç Hukuk Bürosu
